Rocznica Obrony Płocka przed bolszewikami w 1920 roku
14 sierpnia 2015
Zapraszamy na obchody 95. Rocznicy Obrony Płocka w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku oraz Dnia Wojska Polskiego zorganizowane w Płocku. Uroczystości odbędą się w dniach 15-19 sierpnia.
Obchody 95 Rocznicy Obrony Płocka w wojnie polsko - bolszewickiej w 1920 roku Dzień Wojska Polskiego
Ratusz (w miesiącach czerwiec - wrzesień)
- wystawa „Bohaterowie obrony Płocka w 1920 roku”, przypominająca płocczan walczących w obronie Płocka - wystawa ze zbiorów Książnicy Płockiej - hol przy auli
- wystawa „Bohaterowie obrony Płocka w 1920 roku”, przypominająca płocczan walczących w obronie Płocka - wystawa ze zbiorów Książnicy Płockiej - hol przy auli
15 sierpnia 2015 roku - Dzień Wojska Polskiego
9.30 - Plac Obrońców Warszawy
- zbiórka pocztów sztandarowych
- złożenie kwiatów przy pomniku Józefa Piłsudskiego iWładysława Broniewskiego
10.00 - Bazylika Katedralna
- msza święta w intencji poległych w 1920 roku,
- po mszy ok. godz.11.00 złożenie kwiatów na Bratniej Ziemi koło katedry i przejście na uroczystości przy Płycie Nieznanego Żołnierza
16 sierpnia 2015 roku - 95. Rocznica Obrony Płocka przed bolszewikami w 1920 roku
18.00 - Pl. Narutowicza, rekonstrukcja obrony barykady pn. „Płocka barykada” (miejsca siedzące za okazaniem karty wstępu)
17 sierpnia 2015 roku
Katolickie Radio Diecezji Płockiej - słuchowisko z projektu „Zatrzymane w kadrze rok 1920" emisja o godz. 15.30 - „Wielcy, choć mali"
20.00 - ul. Targowa capstrzyk harcerzy przy kopcu „Bratnia mogiła”
18 sierpnia 2015 roku
- od 10.00 - Miejsca Pamięci Narodowej 1920 roku - złożenie kwiatów przez płockich harcerzy
- Radio Płock www.radioplock.eu słuchowiska z projektu "Zatrzymane w kadrze rok 1920"
11.00 - „Wielcy choć mali”- słuchowisko dla dzieci
16.00 - „To, czego inni nie chcą” - słuchowisko dla młodzieży i dorosłych
- Katolickie Radio Diecezji Płockiej
15.30 „To, czego inni nie chcą"
- Cmentarz Garnizonowy - ul. Norbertańska
16.30 - zbiórka pocztów sztandarowych
17.00 - uroczystości z udziałem Wojska Polskiego
- godz.18.30 - Stary Rynek - koncert Orkiestry Reprezentacyjnej WP
20.00 - przystań nad Wisłą - rejs statkiem po Wiśle upamiętniający Flotyllę Wiślaną biorącą udział w obronie Płocka w 1920 roku (za okazaniem karty wstępu, odbiór biletów w Ratuszu pok. 10 i 11)
19 sierpnia 2015 roku
17.00 - Towarzystwo Naukowe Płockie pl. Narutowicza - promocja książki dr Grzegorza Gołębiewskiego „Obrona Płocka przed wojskami bolszewickimi 18 i 19 sierpnia 1920 roku”.
Obrona Płocka przed bolszewikami w 1920 r. - krótki rys historyczny
Atak bolszewicki na Płock – nastąpił 18 sierpnia 1920 r. około godz. 14. Załoga wojskowa Płocka wykonywała w tym czasie natarcie na pozycje bolszewickie na przedpolu miasta w rejonie Boryszewa i Trzepowa. Szczególnie silne uderzenie spadło na batalion zapasowy 6 pułku piechoty Legionów kpt. Mieczysława Głogowieckiego i spieszony szwadron Tatarskiego pułku ułanów rtm. Włodzimierza Rychtera, atakujących w kierunku Trzepowa. Oba pododdziały zostały rozbite, co otworzyło oddziałom rosyjskim drogę do miasta. Żołnierze polscy i mieszkańcy na widok galopujących kawalerzystów w popłochu uciekali w kierunku mostu i dalej – za Wisłę.
Panikę opanowało kilku oficerów: dowódca przedmościa mjr Janusz Mościcki, kpt. Albert de Buré, rtm. Romuald Borycki, por. Iskander Achmatowicz oraz sanitariuszka Janina Landsberg – Śmieciuszewska, którzy powstrzymywali uciekających żołnierzy i organizowali punkty oporu. W pierwszej fazie walk dużą rolę odegrał oddział żandarmerii wojskowej por. Edwarda Czuruka, który swoimi żandarmami obsadził kluczowe punkty w mieście. Niemal od początku do walki włączyła się 9 kompania telegraficzna jazdy por. Zbigniewa Brodzińskiego. Stopniowo zza Wisły docierały posiłki, stabilizując sytuację w mieście.
Na korzyść strony polskiej działało również to, że po wtargnięciu do miasta żołnierze bolszewiccy rozbiegli się po domach, rabując i demolując mieszkania, gwałcąc kobiety oraz żądając jedzenia i alkoholu. Ich ofiarą padli mieszkańcy ze wszystkich grup społecznych, narodowościowych i wyznaniowych: bogaci i biedni, Polacy i Żydzi, księża katoliccy i mariawiccy.
W nocy do miasta nadeszły kolejne posiłki, co pozwoliło na podjęcie 19 sierpnia 1920 r. rano działań zaczepnych i stopniowe wypieranie nieprzyjaciela z Płocka. Równocześnie z polskim natarciem dowódca III Korpusu Konnego Gaj Bżyszkian otrzymał rozkaz porzucenia Płocka i natychmiastowego włączenia się do bitwy w rejonie Płońska. W rezultacie 19 sierpnia ok. godz. 11 oddziały polskie wyparły bolszewików z miasta.
K. Kozłowski
