Stary Rynek
Stary Rynek podczas zlotu zabytkowych mercedesów
Kamienica barokowa
Dom Darmstadt
Fontanna Afrodyta, w tle Ratusz
Płockie lwy strzegące wejścia do ratusza
Sanktuarium Bożego Miłosierdzia
W 1237 r. Płock uzyskał prawa miejskie nadane przez księcia Konrada Mazowieckiego. Akt lokacyjny przekształcił luźne osady rozrzucone wokół grodu książęcego w miasto o ściśle wytyczonych granicach i uporządkowanym układzie przestrzennym. Określał też prawa i obowiązki jednakowe dla wszystkich mieszkańców i przyszłych osadników – Polaków, Niemców i Żydów. Płock wyprzedził tym samym takie miasta jak Kraków, Wrocław czy Poznań. do dzisiaj jedynym pewnym punktem pierwotnego założenia jest kościół podominikański. Po okresie niszczycielskich najazdów plemion z północy i wschodu, na przełomie XIII i XIV w. za panowania Bolesława II wnuka Konrada, odbudowano miasto w nowych granicach. Ukształtowany wówczas układ urbanistyczny z niewielkimi zmianami dotrwał do naszych czasów. Cały obszar został podzielony na kwartały, one z kolei na działki o jednakowej powierzchni. Zgodnie z tradycją pośrodku znajdował się plac targowy. w jego południowo-wschodniej części stał gotycki ratusz w kształcie wieży z piwnicą, która służyła za więzienie. Później dobudowano piętrowe skrzydła, a wieżę ozdobiono barokowym hełmem z galeryjką dla strażnika miejskiego. w takim kształcie przetrwał do XIX w. Wokół rozlokowane były jatki miejskie i kramy kupców. Większość ulic biegła równolegle do odwiecznego szlaku handlowego wschód-zachód wzdłuż Wisły, z bramami wyszogrodzką i dobrzyńską. Ulica Bielska prowadziła od rynku na północ do trzeciej bramy, przy której znajdował się kościół św. Ducha z przytułkiem dla starców. Główna ulica Grodzka wiodła na zamek. z inicjatywy króla Kazimierza Wielkiego, w latach 50.XIV w. wybudowano kościół farny św. Bartłomieja i mury obronne otaczające całe miasto. Między północną pierzeją rynku, a murem miejskim znajdowała się dzielnica żydowska z synagogą w centrum i licznymi kamieniczkami na bardzo wąskich działkach.
Większość domów była drewniana, a ulice wymoszczone drewnianymi belkami. z powodu pożarów, które wielokrotnie niszczyły całe kwartały zabudowy oraz wojen szwedzkich, najstarsze istniejące kamienice na rynku pochodzą z pierwszej połowy XVIII w. Już w czasach pruskich rozpoczęto rozbiórkę murów obronnych i bram miasta. Przy trakcie wyszogrodzkim powstała nowa dzielnica z rozległym placem, gmachem dla administracji i domami urzędników. Dzięki wprowadzonemu w tym czasie kredytowi hipotecznemu, w ciągu dekady podwoiła się ilość murowanych kamienic przy rynku, często wznoszonych na gotyckich piwnicach.
W wyniku wojen napoleońskich miasto popadło w stagnację. Ratusz, ostatecznie zdewastowany przez wojska, został rozebrany w 1817 r. Ponowne ożywienie gospodarcze nastąpiło dzięki działalności generała Floriana Kobylińskiego, który zarządzał województwem płockim. Zabiegał o pozyskanie funduszy na roboty publiczne. Pierwszą inwestycją była budowa nowej siedziby władz miasta. w latach 1824-1825 wzniesiono budynek, który jest środkową częścią dzisiejszego ratusza.
Został zaprojektowany przez Jakuba Kubickiego, twórcy m.in. warszawskiego Belwederu. Wyróżnia się pięknym detalem architektonicznym, jest jednym z najładniejszych klasycystycznych budynków tego typu. w latach trzydziestych XIX w. został zwieńczony wieżą zegarową ze strażnicą ogniową na szczycie. Po obu jego stronach znajdowały się kamienice z początku XIX w., które z czasem zostały wykupione i przebudowane dla potrzeb urzędu tworząc jedną architektoniczną całość (1843 i 1928). Obecnie ratusz zajmuje całą zachodnią pierzeję Starego Rynku. Według tradycji odbyło się tutaj ostatnie posiedzenie parlamentu i rządu Królestwa Polskiego przed upadkiem powstania listopadowego w 1831 r.
Mieszkanie w centrum miasta, w rynku, zawsze świadczyło o prestiżu mieszczan. w XVI w. głośna była w kraju sprawa burmistrza Jana Alantsee, budowniczego pierwszego wodociągu w Płocku. Jako aptekarz i aromatariusz królowej Bony był podejrzewany o otrucie ostatnich książąt mazowieckich. Jego dom znajdował się w rynku naprzeciwko dzwonnicy fary. Po drugiej stronie niedaleko kościoła św. Michała był dom rodzinny Macieja Sarbiewskiego, ucznia kolegium jezuickiego. Jego poezje pisane po łacinie przyniosły mu sławę w całej XVII - wiecznej Europie, złoty laur od papieża i tytuł „Horacego Chrześcijańskiego”. w kamienicy nr 8 (Dom Darmstadt), wówczas w Hotelu Berlińskim na początku XIX w. mieszkał E.T.A. Hoffmann, niemiecki poeta i kompozytor doby romantyzmu. w domu nr 7 mieszkał Hipolit Gawarecki, prawnik i pionier badań nad historią Mazowsza.
W 1877 r. targowisko zostało przeniesione na Nowy Rynek. na placu urządzono park z alejkami, estradą i ozdobnymi pawilonami. w 2000 r. zmodernizowany Stary Rynek ozdobiła fontanna. Codziennie o godz. 12.00 i 18.00 z wieży ratusza rozlega się płocki hejnał grany przez trębacza, skomponowany przez ks. Kazimierza Starościńskiego. Po hejnale o godz. 12.00 na wieży ukazują się figury przedstawiające scenę pasowania na rycerza księcia Bolesława Krzywoustego przez jego ojca Władysława Hermana.
Wybrane obiekty przy Starym Rynku:
Ratusz (obecnie siedziba Urzędu Miasta Płocka)
Stary Rynek 1
tel. 24 367 15 55
Sanktuarium Bożego Miłosierdzia
Stary Rynek 14/16
tel. 24 262 58 83
Dom Darmstadt
Stary Rynek 8
tel. 24 367 19 22
Centrum Infromacji Turystycznej (CIT)
Stary Rynek 8
tel. 24 367 19 44
fax 24 367 19 32
Płocka Lokalna Organizacja Turystyczna (PLOT)
Stary Rynek 8
tel./fax 24 364 99 90
